Reumatična oboljenja

Kako se manifestuju reumatske bolesti?

Reumatske bolesti se manifestuju promenama na lokomotornom sistemu i najčešće su nepoznate etilogije. Simptomi koji se javljaju su bol i ograničena pokretljivost u zahvaćenom zglobu. Reumatske bolesti se dele na:

Arthritis rheumatoides (Reumatoidni artritis)

Reumatoidni artritis (RA) je hronična, zapaljenska, sistemska bolest, progresivnog i nepredvidivog toka, koja se uglavnom ispoljava na zglobovima šaka i stopala i na kolenima i ako se ne leči dovodi do nepovratnih oštećenja i formiranja deformiteta zglobova, gubitka njihove funkcije sa većim ili manjim stepenom invaliditeta i značajno narušenim kvalitetom života. U kasnijem toku bolesti kod 20- 70% obolelih dolazi do pojave manifestacija i na drugim organskim sistemima.

Kod reumatskih oboljenja zapaljenske prirode, u stadijumu pogoršanja tegoba, kada je bolest aktivna, sa prisutnim znacima zapaljenja na zahvaćenim zglobovima i povećanim vrednostima sedimentacije, bila je uobičajena praksa da u toku banjske terapije ovi pacijenti ne koriste toplo blato i vodu jer bi to moglo dovesti do podsticanja zapaljenskog procesa u zglobovima i pogoršanja osnovne bolesti i opšteg stanja. Time su ovi pacijenti bili uskraćeni za iskustveno i naučno dokazan povoljan lekoviti efekat pomenutih prirodih terapija koji potiče od njihovog specifičnog mineralnog odnosno hemijskog sastava.

Od 2012. godine u Specijalnoj bolnici za rehabilitaciju Banja Koviljača je aktuelna jedinstvena primena mineralnog blata i vode u hladnom stanju, što je otvorilo novu mogućnost lečenja banjskom terapijom i zapaljenskih reumatskih bolesti kakav je reumatoidni i svi drugi artiritisi i kada su u aktivnom stadijumu. Novom metodologijom primene mineralne vode i blata na nižoj temperaturi postignuto je efektom hlađenja smirivanje zapaljenskog procesa u bolesnim zglobovima sa već dokazanim blagotvornim dejstvom njihovog mineralnog sastava kod svih reumatskih oboljenja što dovodi do smanjenja intenziteta bola u zglobovima, povlačenja simptoma zapaljenja, smanjenja otoka i poboljšanja funkcije zgloba.

Značaj ultrazvuka u dijagnostici reumatoidnog artritisa

Reumatoidni artritis se ispoljava na zglobnim strukturama. Spada u grupu sistemskih bolesti vezivnog tkiva. Žene obolevaju 2-3 puta više od muškaraca, incidencija raste sa godinama života do sedme decenije i najveća je u periodi izmedju 40.i 60. godine. Zapaljenje počinje u sinovijalnoj membrani-opni koja oblaže unutrašnjost zgloba i koja obezbedjuje ishranu zglobne hrskavice i staranje zglobne tečnosti.

Početak bolesti je postepen i manifestuje se osećajem umora, malaksalosti i opšte slabosti, gubitkom apetita, smanjenjem telesne mase. Prodromalni stadijum može trajati nedeljama i mesecima do pojave simptoma tipičnih za RA: artritis simetrični, bol, otok , osetljivost i povećenje lokalne temperature malih zglobova šaka i stopala kao i zglobova ručnog zgloba sa smanjem ograničenom pokretljivošću praćeno jutranjom ukočenošću. Kasnije dolazi do razvoja vanzglobnih manifestacija kao što su reumatoidni nodulusi, vaskulitis i serositis.

Razvoj ultrazvučne tehnologije unazad 10 godina omogućilo je primenu ultrazvuka u dijagnostici na mišicno-koštanom sistemu. Prednost ultrazvuka u odnosu na CT, MR i radiografiju je u potpunom odsustvu jonizujućeg zračenja , relativno niskoj ceni pregleda i širokoj dostupnosti uređaja. Ultrazvukom je moguće razlikovati patološke promene na mišicima, zglobovima. Ultrazvučni pregled pomaže u postavljanju rane dijagnoze reumatskih bolesti, diferencijalnoj dijagnozi pojedinihstanja, praćenju toka bolesti.

Nije moguće ultrazvukom prikazati sutrukturu unutar kosti ali se vidi korteks kosti i hrskavica. Strana tela su po pravilu hiperehogena i najbolje se vide kad su smeštena u hipoehogenim tkivima kao što su mišići. Mogu se prikazati hematomi u mišićima nakon traume, omogućuje lokalizaciju hematoma.

Kako se boriti protiv reumatoidnog artritisa?

Ukoliko se na vreme otkrije i počne sa adekvatnim terapijama i za artritis ima leka.

Reumatoidni artritis je zapaljenjsko reumatsko oboljenje, koje je izuzetno rasprostranjeno. Najčešće se javlja između 4 i 6 decenije života. Žene do menopauze 2 do 3 puta češće oboljevaju od muškaraca. U starijoj životnoj dobi, posle pedesete godine života, ta razlika se umanjuje. Uprkos rasprostranjenosti uzrok bolesti je nepoznat.

Ulogu pri nastanku bolesti imaju genetski faktori, činioci spoljašnje sredine kao i izmenjen imuni odgovor. Bolest se najčešće manifestuje bolom, i otokom u zglobovima uz višečasovnu jutarnju ukočenost u zglobovima. Promene su na početki bolesti locirane na sitnim zglobovima šaka, stopala, ručnim zglobovima i ramenima. Neretko se pre ispoljavanja promena na zglobovima javljaju opšti znaci u vidu umora, malaksalosti, povišenja telesne temperature, gubitka apetita.

Ukoliko se zakasni sa ranim postavljanjem dijagnoze, a samim tim i adekvatnim lečenjem, u kasnijem toku bolesti dolazi do trajnih deformiteta. Savremene laboratorijske analize omogućavaju da se u najranijoj fazi detektuju povišene vrednosti parametara koji ukazuju da se radi o ovoj bolesti. Neprocenjiva je uloga ultrazvučne dijagnostike u ranom otkrivanju ove bolesti. Već u prvih 6 meseci se mogu otkriti promene koje mogu ukazati da se radi o reumatoidnom artritisu. Ukoliko je bolest trajala duže od godinu dana, promene na koštano zglobnom sistemu vidljive i na RTG snimku. Nekada je vladalo mišljenje da reumatoidni artritis treba lečiti lagano, obazrivo. Sada je opšte prihvaćen stav da treba što ranije postaviti dijagnozu i odmah započeti lečenje. Posebno mesto u lečenju artritisa ima balneo-fizikalno lečenje. U Specijalnoj bolnici za rehabilitaciju Banja Koviljača sa uspehom se leči reumatoidni artritis. Lečenje se obavlja sumporovitom vodom i lekovitim blatom, kinezi terapijama, elektro i magneto terapijama, ultrazvukom i laserom.

Ključ uspeha u lečenju artritisa

1. Rana dijagnostika
2. Agresivni pristup u lečenju lekovima
3. Pravovremeno započinjanje balneo-fizikalnog lečenja pod nadzorom lekara