Prirodni faktor
Prirodni lek iz dubine zemlje
Banja Koviljača je jedno od naših najstarijih i najposećenijih prirodnih lečilišta. Pored svih oblika fizikalne terapije, poseduje dva prirodna lekovita činioca: lekovitu vodu i peloid odnosno - blato. Upravo termomineralna voda i peloid Banje Koviljače potvrđuju da su prirodne snage najbolji iscelitelj bolesti.
Blagodetima tradicionalnog prirodnog lečilišta i dostignućima savremene fizikalne medicine i rehabilitacije lečimo:
Termomineralna voda, koja se koristi u terapijske svrhe u Specijalnoj bolnici za rehabilitaciju - Banja Koviljača, crpi se sa dubine od 67 m, temperature 29.1 C.
Na osnovu terenskih i kompletnih fizičko – hemijskih ispitivanja, pripada kategoriji natrijum – kalcijum – hidrokarbonatnih i veoma sulfidnih hipotermi. Najvažnija terapijska svojstva pripisuju se visokoj koncentraciji sumpora. Opšte je poznato da su sve lekovite vode efikasne u lečenju reumatskih bolesnika, ali se sumporovite vode smatraju „zlatnim standardom“ jer sumpor učestvuje u građi hrskavica. Primenjuje se u vidu: kupanja ( lokalnog ili opšteg ) i orošavanja.
Balneoterapijom menja se celokupan metabolizam, ubrzavaju se regenerativni procesi, a najnovija saznanja u svetu pokazuju da sumporovite vode imaju i antioksidantni efekat i da mogu da uspore procese starenja organizma kao i da utiču na smanjenje produkcije slobodnih radikala.
Peloid Banja Koviljače je mineralnog porekla i spada u slabo alkalne i redukcione peloide.
Priprema se za upotrebu u specijalno otvorenim blatnim bazenima sa pregradama, gde se donosi glina iz okoline koja se usitnjava i meša sa sumporovitom termomineralnom vodom. Sazrevanje se vrši u anaerobnimuslovima koji se obezbeđuju stalnim doticanjem sumporovite vode koja prekriva glinu.
Proces zrenja peloida traje 3 godine, uz povremeno mešanje. Za to vreme se postiže koncentracija rastvorljivih materija. Fina granulacija peloida doprinosi njegovoj dobroj plastičnosti, sposobnosti prijanjanja za kožu, povećanju moći vezivanja vode, osobina koje su veoma važne za terapeutsku primenu.
Peloidi imaju veliki toplotni kapacitet, a malu toplotnu provodljivost i ubrajaju se u dobar termoterapijski materijal. To omogućava veoma blag I jednoličan prelaz toplote iz peloida u tkivo. Peloid se upotrebljava u terapijske svrhe u Specijalnoj bolnici za rehabilitaciju - Banja Koviljača u vidu blatnih pakovanja. Mehanički efekat kod peloidnih kupki deluje na duboke krvne I limfne sudove i dovodi do promena u protoku krvi i limfe u organizmu. Hemijski efekat peloida još nije dovoljno ispitan, ali je poznato da nastaje kao posledica apsorpcije mineralnih materija preko kože. Najizraženiji je toplotni efekat peloida koji dovodi do ubrzane cirkulacije krvi, pojačanja metaboličkih procesa, smanjenja bola, pojačanog lučenja žlezda sa unutrašnjim lučenjem.
Lekovito blato i sumporovita voda Banje Koviljače zajedno daju izuzetne terapijske efekte. To je terapijski korisno, jer čini kožu mekom, glatkom, elastičnom, a toplota peloida uzrokuje bubrenje kože i otvaranje pora, što omogućava prolaz sastojaka peloidnog rastvora kroz kožu.